کد مطلب:124733 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:177

زیاد بن ابیه
مادر زیاد «سمیه» است كه كنیز یك كشاورز فارس بوده است. وی به حارث بخشیده شده و حارث وی را به عقد غلام و برده خویش «عبید» در آورده است. سمیه از زنان مشهور به فجور عرب بوده است كه بر در خانه خود پرچم فساد نصب می نموده است. [1] زیاد از این زن متولد شده در حالی كه نسبت پدری وی مشخص نیست. به همین جهت زیاد بن سمیه، زیاد بن ابیه، زیاد بن عبید و.... نامیده می شده است. ابوسفیان از جمله كسانی است كه نسبت به وی ادعا دارد همان گونه كه به عمرو عاص ادعا داشت. (سابقه زیاد پیش از پادشاهی معاویه مورد توجه نیست. تنها سخن از كارآمدی زیاد در



[ صفحه 109]



جهت اهداف معاویه مورد توجه است) .

معاویه برای بهره گیری از خشونت و خباثت زیاد و جلب توجه زیاد نخست به پندار خویش مشكل نسب زیاد را حل می كند و زیاد را رسما ملحق به خانواده خویش می نماید. وی دستور می دهد از آن زمان به بعد وی را «زیاد بن ابی سفیان» بخوانند. و به حدیث معروف رسول الله صلی الله علیه و آله توجه نمی كند كه: الولد للفراش و للعاهر الحجر. [2] .

بر اساس این حدیث شریف فرزند مشكوك از صاحب فراش و همسر قانونی زن است و بر فرد بزهكار خاك می پاشند. كه این حدیث شریف باعث رسوایی معاویه در این اقدامش شد. [3] .

در هر صورت معاویه زیاد را بعد از الحاق به ابوسفیان به استانداری بصره منصوب می نماید و بعد از مرگ مغیره بن شعبه منطقه كوفه را نیز به آن می افزاید. و چنین فرد خبیث را مأمور كشتار جمعی شیعیان علی علیه السلام می نماید.

منطقه كوفه مركز حكومت علی علیه السلام و نیز بصره از مراكز حساس كشور اسلامی و بعد از مدینه جایی به ویژگی های این منطقه یافت نمی شود. بیشتر پیروان علی علیه السلام در كوفه و پیرامون آن بودند. و كوفه و مدینه (كه در نهایت استانداری مدینه نیز نصیب زیاد شد. [4] گرچه فرصت حكومت داری پیدا نكرد) دو مركز مهم و پایگاه فكری امت اسلامی می باشند.

زیاد در منطقه سیطره خود سیلاب خون جاری ساخت. شیعیان و محبان علی و هر كسی كه حاضر به پیروی از وی نمی شد یا از علی علیه السلام



[ صفحه 110]



بی زاری اظهار نمی كرد كشته می شد! زیاد در هنگام ورود به بصره خطبه ای بدون نام خدا كه «بترا» نام گرفت ایراد كرد و اظهار داشت من آقا را به گناه برده اش و مواطن را به گناه مسافر و بی گناه رابه گناه مجرم مجازات خواهم كرد.

زیاد آن گونه با رعب در بین مردم امنیت یا وحشت ایجاد نمود! كه اگر چیزی از كسی می افتاد كسی جرأت برداشتن آن را نداشت و مردم نیازی نمی دیدند كه در خانه خویش را شب ببندند! این گونه امنیت به تعبیر دیگر وحشت ایجاد نموده بود. [5] .

زیاد در كوفه مردم را در میدان مقابل قصر الاماره جمع می كرد و به زور وادار بر لعن بر علی می نمود، اگر كسی امتناع می كرد ازدم شمشیر می گذارند. [6] زیاد شش ماه در بصره شش ماه در كوفه اقامت می داشت. سمرة بن جندب را جانشین خود در بصره قرار داد خود به كوفه رفت، سمره هشتاد هزار نفر را به قتل رساند. [7] كه از قوم ابو سوار عدوی در یك صبحگاه چهل و هفت نفر كه حافظ و جامع قرآن بودند به قتل رساند. [8] .

زیاد حجر بن عدی و یارانش را به آهن بسته به شام فرستاد و معاویه مظلومانه شش نفر از جمله حجر را در «مرج عذرا» به شهادت رساند و یك تن را به سوی زیاد بازگرداند. وی ایشان را زنده به گور كرد. [9] زیاد آن چنان رعب و وحشت در بین مردم ایجاد نمود هر متخلفی به زعم خودش رابه شدیدترین صورت تنبیه می نمود. [10] .



[ صفحه 111]




[1] الغدير، ج 10، ص 218.

[2] همان طبري، ج 4، ص 449.

[3] الغدير، ج 10، ص 216.

[4] مروج الذهب، ج 3، ص 26.

[5] طبري، ج 4، ص 454.

[6] مروج الذهب، ج 3، ص 26.

[7] طبري، ج 4، ص 464.

[8] همان.

[9] همان، 498.

[10] همان 454.